Rusza budowa reaktora jądrowego w Polsce

Ruszyły przygotowania do budowy nowego polskiego reaktora jądrowego typu HTGR - High Temperature Gas Reactor. Podobne konstrukcje mogą w przyszłości powstawać jako dedykowane źródło ciepła i energii dla strategicznych zakładów przemysłowych.
Pomysł budowy reaktora jądrowego na potrzeby jednej fabryki może wydawać się szokujący, jednak konstrukcje HTGR charakteryzują się cechami, które w takich zastosowaniach są wyjątkowymi zaletami.
Wysokotemperaturowy reaktor chłodzony gazem generuje bowiem nie tylko energię elektryczną, ale i cieplną, która może być wykorzystywana bezpośrednio w procesach produkcyjnych. Specjaliści z Narodowego Centrum Badań Jądrowych przekonują, że zastosowanie reaktorów HTGR tam, gdzie prócz energii elektrycznej niezbędne jest ciepło o wysokiej temperaturze jest ekonomicznie dobrze uzasadnione.
Rozwiązanie chwali też prof. Grzegorz Wrochna, przewodniczący europejskiej Inicjatywy Przemysłowej Kogeneracji Jądrowej.
Kogeneracja jądrowa to proces jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w reaktorach jądrowych, z której mogą korzystać, w sposób dedykowany, duże zakłady przemysłowe. Oznacza to, że reaktory takie mogą mieć niezbyt wielką moc cieplną rzędu kilkuset megawatów, za to dostarczać ciepło przemysłowe o wysokich parametrach. To wystarczy aby np. strategiczne gałęzie przemysłu w Polsce dysponowały własnymi źródłami energii całkowicie uniezależniając się od zewnętrznych dostawców. Takim przykładem może być branża chemiczna lub rafinerie.
Reaktory wysokotemperaturowe HTGR to zupełne inne podejście do kwestii pozyskiwania energii z reakcji rozszczepienia jądra atomowego. Reaktory tego typu nie są w stanie osiągać tak wysokich mocy, jak tradycyjne rozwiązania chłodzone wodą, rekompensują to jednak możliwością generowania ciepła oraz mechanizmem samoczynnego wychładzania się. Oznacza to brak zagrożenia emisją substancji radioaktywnych do otoczenia i co za tym idzie – możliwość budowy w bezpośredniej bliskości instalacji przemysłowych.
To z kolei przekłada się na kolejną zaletę – energia elektryczna oraz ciepło mogą być wytwarzane blisko odbiorcy, minimalizując straty przesyłowe.
Naukowcy z Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku chcą, żeby reaktor badawczy powstał do roku 2025 – 24 maja 2016 podpisano list intencyjny w sprawie podjęcia przygotowań do budowy z przedstawicielami brytyjskiego konsorcjum U-Battery. Konstrukcja ma generować 10 MWt (energii cieplnej) i 4 MWe (energii elektrycznej).
Inwestycję zachwala dr hab. Krzysztof Kurek, dyrektor NCBJ.
Prace nad projektowaniem, analizami bezpieczeństwa i budową takiego reaktora pozwoliłyby rozwinąć i utwierdzić w praktyce kompetencje ekspertów NCBJ ważne także dla obecnego programu polskiej energetyki jądrowej. Jednocześnie zaś przygotowałoby nas do wdrożenia w Polsce na skalę przemysłową reaktorów wysokotemperaturowych, dzięki którym energochłonny polski przemysł może zyskać dużą przewagę konkurencyjną.
Program polskiej energetyki jądrowej zakłada wybudowanie reaktorów o łącznej mocy elektrycznej 6000 MW. Przy postawieniu na tradycyjne, chłodzone wodą rozwiązania oznacza to konieczność postawienia 4–6 reaktorów. Osiągnięcie takiej samej wartość dzięki HTGR wymagałoby wybudowania kilkudziesięciu instalacji, co byłoby znacznie bardziej kosztowną opcją.
W Świerku działa jedyny w Polsce reaktor jądrowy Maria. Przeznaczenie badawcze zeszło na dalszy plan już lata temu – obecnie głównym zadaniem instalacji jest produkowanie radioaktywnego technetu, wykorzystywanego w 80% naświetleń nowotworów. Polska dostarcza 20% światowej produkcji tego pierwiastka – według szacunków specjalistów z NCBJ, Maria umożliwiła leczenie ponad 75 milionów pacjentów na całym świecie.
Oceń artykuł