Dzień Kobiet: 7 wspaniałych Polek, o których wciąż nikt nie nakręcił filmu

28.11.2018 21:37
Pola Negri Fot. Projektions AG Union / Universum Film/Collection Christophel/East News

Wojowniczka, wybitna poetka, wielka gwiazda kina, niepokorna pisarka, mistrzyni sportu, lotniczka, i szpieg. O takich postaciach śpiewało się kiedyś pieśni, a dziś realizuje się filmy biograficzne poświęcone ich wyjątkowym historiom. Niestety, żadna z poniższych bohaterek nie doczekała się pełnometrażowej (a najlepiej wysokobudżetowej) produkcji na swój temat. Z okazji Dnia Kobiet przybliżamy sylwetki 7 wspaniałych Polek, licząc, że w końcu się to zmieni.

Międzynarodowy Dzień Kobiet w Polsce nie wszystkim kojarzy się dobrze, należy jednak pamiętać, że jest to przede wszystkim święto celebrujące siłę i upór kobiet w walce o swoje prawa. Wśród bohaterek, które swoim życiem udowadniały, że wartość "płci pięknej" tkwi nie tylko w urodzie i seksapilu, wpływając na zmianę świadomości społecznej, było też wiele dzielnych i mądrych Polek. Z okazji 8 marca przypominamy 7 takich wyjątkowych postaci, o których już dawno powinno się kręcić filmy biograficzne. 

Polecamy

Dzień Kobiet: Wybitne Polki, o których powinno się kręcić filmy

Polskie kino szczęśliwie istnieje już ponad 110 lat, lecz nie może poszczycić się zbyt wieloma produkcjami o wybitnych Polkach. "Maria Skłodowska-Curie" czy "Sztuka kochania. Historia Michaliny Wisłockiej" to bardzo nieliczne przykłady pełnometrażowych filmów poświęconych kobietom z Polski, których osiągnięcia i życiorysy zapierają dech w piersiach. Z okazji Dnia Kobiet postanowiliśmy zaproponować filmowcom kilka postaci, którym należy się upamiętnienie na dużym ekranie. Na początek proponujemy 7 wspaniałych Polek, jednak ich lista jest o wiele, wiele dłuższa...

1. Emilia Plater (1806 - 1831)

Kapitan Wojska Polskiego w czasie powstania listopadowego. Emilia od dziecka wykazywała zainteresowanie tematyką historyczną. Jej idolką była Joanna d'Arc. Odrzuciła zaloty bogatego Rosjanina - zamiast małżeństwa, wolała walkę o Polskę. Kiedy wybuchło powstanie listopadowe, a ona jako kobieta nie została dopuszczona do narad dowództwa w Wilnie, postanowiła na własną rękę wdrożyć plan zdobycia Dyneburga. Ścięła długie włosy, przywdziała męski strój i wraz z przyjaciółką Marią Prószyńską, wyposażone w pistolety i sztylety, ruszyły do walki. Plater sformowała własny oddział partyzancki, w którym walczyli strzelcy, kosynierzy i kawalerzyści. Stoczyła wiele bohaterskich bitew. Zmarła 23 grudnia 1931 roku wskutek wycieńczenia organizmu.

Emilia Plater Fot. Emilia Plater, foto: domena publiczna

2. Eliza Orzeszkowa (1841 - 1910)

Eliza Orzeszkowa znana jest głównie ze znienawidzonej przez uczniów powieści "Nad Niemnem", jednak jej życiorys to gotowy scenariusz na film. Już od najmłodszych lat uwielbiała czytać i pisać. Jej zainteresowania literackie doprowadziły do stworzenia pierwszych opowiadań i nawiązania przyjaźni z Marią Wasiłowską (później Konopnicką). W wieku 17 lat wydano ją za 16 lat starszego Piotra Orzeszkę, który jako kawaler przepuścił swój majątek na beztroską zabawę. Ich pierwsze lata małżeństwa również upłynęły na ciągłym "karnawałowaniu", dlatego znużona hulaszczym życiem Eliza szukała schronienia wśród książek z ojcowskiej biblioteki. Zakładała szkółki wiejskie, wspierała powstanie styczniowe. Mężowi Elizy nie podobała się jej wyzwolona postawa, ich konflikt narastał. Dlatego też, kiedy został zesłany na Sybir, nie poszła razem z nim. Dopiero 30 lat później wyszła za mąż z miłości za Stanisława Nahorskiego. 

Stworzyła wiele dzieł, które znalazły się w kanonie polskiej literatury. W 1904 roku jej nazwisko znalazło się wśród kandydatów do literackiej nagrody Nobla. Niektórzy stawiali jej twórczość wyżej niż dzieła Sienkiewicza, mówiąc, że w tekstach Sienkiewicza bije polskie serce, a w tekstach Orzeszkowej - serce człowieka. Zaproponowano nawet podział nagrody między polską pisarkę i pisarza, jednak ostatecznie zdecydowano się nagrodzić słynnego mężczyznę. Uznano, że Eliza może otrzymać nagrodę za kilka lat. Zmarła w 1910 roku w Grodnie, nigdy nie otrzymawszy Nobla. 

Eliza Orzeszkowa Fot. Eliza Orzeszkowa, foto: domena publiczna
Polecamy

3. Pola Negri (1897 - 1987)

Jedyna polska aktorka, która osiągnęła status prawdziwej gwiazdy Hollywood. Urodziła się w Lipnie jako Apolonia Chałupiec. Matka wspierała jej talenty, dlatego już w młodości uczęszczała na lekcje tańca i aktorstwa. Na ekranie zadebiutowała w 1914 roku w filmie "Niewolnica zmysłów". W 1917 roku wyjechała do Berlina, a w 1923 przeniosła się do Los Angeles. Grywała u najważniejszych twórców kina niemego. Występowała u boku słynnego Rudolfa Valentino. Stała się ikoną kina i symbolem seksu, do czego przyczyniły się nie tylko jej role, ale i głośne romanse z Chaplinem i Valentino. Zmarła w USA w wieku 90 lat.

Pola Negri Fot. Pola Negri; foto: Everett Collection/EAST NEWS

4. Krystyna Skarbek (1908 - 1952)

Polska agentka brytyjskiego wywiadu, która stała się pierwowzorem postaci Vesper Lynd z serii o Jamesie Bondzie. Urodziła się w Warszawie, w rodzinie szlacheckiej. Jako młoda dziewczyna uczestniczyła w wyborach Miss Polonia. W 1933 roku wyszła za mąż po raz pierwszy. W 1939 roku - po raz drugi. Wraz z mężem podróżnikiem wyjechała do Kenii. Kiedy małżeństwo dowiedziało się o wojnie, wyjechało do Francji. Stamtąd Krystyna już sama przedostała się do Anglii.

Była pierwszą kobietą szpiegiem w brytyjskim wywiadzie, ulubionym wywiadowcą Winstona Churchilla i kochanka Iana Fleminga. Brała udział w wielu niebezpiecznych misjach pod rozmaitymi pseudonimami. Zmarła w 1952 roku od pchnięcia nożem, którego sprawcą był zakochany w niej mężczyzna, którego oświadczyny odrzuciła. 

Krystyna Skarbek Fot. Krystyna Skarbek; foto: ASSOCIATED PRESS/East News

5. Janina Lewandowska (1908 - 1940)

Chciała być śpiewaczką, a została... pilotem szybowcowym i samolotowym. Była podporucznikiem lotnictwa Wojska Polskiego II RP, pierwszą kobietą w Europie, która skoczyła ze spadochronem z wysokości 5 km i jedyną kobietą wśród ofiar zbrodni katyńskiej. 

Janina Lewandowska Fot. Janina Lewandowska, foto: domena publiczna

6. Agnieszka Osiecka (1936 - 1997)

Poetka, twórczyni najsłynniejszych polskich piosenek, wzór dla niezależnych kobiet. Już od najmłodszych lat Agnieszka Osiecka wybierała drogę pod prąd, uwielbiała dyskusje, była niepokorną duszą. Studiowała reżyserię i dziennikarstwo. Publikowała w „Głosie Wybrzeża”, „Nowej Kulturze”, „Sztandarze Młodych”, „Po prostu”, „Literaturze”, „Kulturze” i „Polsce”. Była członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Stworzyła teksty takich polskich przebojów jak "Ballada o pancernych", "Niech żyje bal", "Uciekaj moje serce", "Małgośka" czy "Nim wstanie dzień". 

Łączyło ją płomienne uczucie z Markiem Hłaską i Jeremim Przyborą. Mimo, iż mówiła o sobie, że nie nadaje się na żonę, w latach 60. wyszła za mąż za Wojciecha Frykowskiego. Z jej związku z Danielem Passentem zrodziła się Agata Passent. Jak napisała Ula Ryciak w poświęconej jej książce "Potargana w miłości. O Agnieszce Osieckiej":

Dziś bardziej niż dekady temu widać, że ta nie całkiem poważnie traktowana poetka dość poważnie wyprzedzała swoją epokę. Chociażby tym, jak pragmatycznie i konsekwentnie zarządzała swoją twórczością. Jak korzystała z wolności, jak kosmopolitycznie postrzegała rzeczywistość i wreszcie – jak przecierała szlaki dla kobiecej niezależności. (…) Sama o sobie powiedziała, że jej życie to powieść z przygodami, ale nie zawsze w dobrym guście.

Osiecka zmarła w 1997 roku w wyniku choroby nowotworowej. I choć jest jedyną kobietą w tym gronie, której poświęcono produkcję telewizyjną, serial TVP o Agnieszce Osieckiej nie jest tym, na co czekali jej fani i przyjaciele. Czekamy więc nadal na film godny postaci jej formatu.

Agnieszka Osiecka Fot. Agnieszka Osiecka, foto: ADAM JAGIELAK/East News
Polecamy

7. Ewa Kłobukowska (1946)

Polska lekkoatletka, która w latach 60. XX wieku była najszybszą kobietą świata. Zdobywała medale, wygrywała zawody i biła rekordy, jednak w 1967 roku nagle zniknęła ze sportowej sceny. Przed walką o Puchar Europy w Kijowie na podstawie niedokładnych badań uznano ją za mężczyznę i dożywotnio zdyskwalifikowano. Anulowano też wszystkie jej sportowe osiągnięcia, mimo, że w jej obronie stanęli lekarze i genetycy. Sprawa została zatuszowana, a wycofanie się Kłobukowskiej ze sportu wytłumaczono kontuzją. Honor zwrócono Ewie Kłobukowskiej dopiero w 2002 roku, jednak nikt nie przeprosił, nie wynagrodził jej upokorzeń i nie zwrócił zniszczonej kariery. Film o tej wybitnej spotsmence mógłby dziś sporo namieszać w kinie. Liczymy więc, że w końcu ktoś to zauważy i pochyli się nad jej historią.

Ewa Kłobukowska Fot. Ewa Kłobukowska, foto: ASSOCIATED PRESS/East News
Natalia Hluzov
Natalia Hluzow Redaktor antyradia
CZYTAJ TAKŻE
Logo 18plus

Ta strona zawiera treści przeznaczone tylko dla dorosłych jeżeli nie masz ukończonych 18 lat, nie powinieneś jej oglądać.